مدیریت ریسک

برنامه ریزی خطرات

حتی دقیق ترین برنامه ریزی ها هم می تواند با مشکل مواجه شود.  مهم نیست که چقدر خوب برنامه ریزی کرده اید ، برنامه شما همیشه می تواند با مشکلات غیر منتظره روبرو شود. ممکن است خدایی نکرده بیمار شوید ، قطعی برق یا نبود هر منبع دیگری ، حتی آب و هوا می تواند بعضا به عنوان خطر محسوب شود و برنامه شما را بهم بریزد.  حال آیا این بدان معناست که در برابر مشکلات ناشناخته درمانده هستید؟ طبیعتا نه! در غیر این صورت اصلن چرا باید مقاله ای در مورد مدیریت ریسک وجود داشته باشد.

شما می توانید از برنامه ریزی ریسک برای شناسایی مشکلات احتمالی که می توانند برای برنامه شما مشکل ایجاد کنند ، استفاده کنید ، احتمال وقوع آنها را تجزیه و تحلیل کنید ، برای جلوگیری از خطرات احتمالی که می توانید اقدامی انجام دهید و خطاهایی را که نمی توانید آسیب آنها را کنترل کنید؛  به حداقل برسانید.

این مقاله در ادامه مقاله ی برنامه ریزی و اهمیت آن نوشته شده لطفا ابتدا آنرا مطالعه کنید.

ریسک یعنی چه ؟

ریسک، هر رویداد یا شرایط نامشخصی است که ممکن است برنامه ریزی شما را تحت تأثیر قرار دهد. همه خطرات منفی نیستند. برخی رویدادها (مانند یافتن راهی آسان تر برای انجام فعالیت) می توانند به شما در رسیدن به هدفتان کمک کنند. وقتی این اتفاق می افتد ، ما آن را یک فرصت می نامیم. اما همانند یک خطر مدیریت می شود.

هیچ تضمینی برای هیچ برنامه ای وجود ندارد. حتی ساده ترین فعالیت هم می تواند به مشکل غیر منتظره تبدیل شود. هر اتفاقی که ممکن است موجب تغییر نتیجه فعالیت شود ، ما آن را یک خطر می نامیم. یک ریسک می تواند یک رویداد (مانند طوفان برف) یا یک شرایط (مانند در دسترس نبودن منابع) باشد. در هر صورت ، این چیزی است که ممکن است اتفاق بیفتد یا نیفتد … اما اگر این اتفاق بیفتد ، شما را مجبور می کند که شیوه کار خود را تغییر دهید.

به عنوان مثال …

اگر شما مستلزم باشید که در لبه یک صخره بایستید ، این خطر وجود دارد که شما سقوط کنید. اگر باد بسیار شدید باشد یا زمین لغزنده و ناهموار باشد ، احتمال سقوط بیشتر است.

روش های مدیریت ریسک

وقتی در حال برنامه ریزی هستید ، خطرات هنوز نامعلوم هستندیا به عبارتی هنوز رخ نداده اند. اما در نهایت ، برخی از خطراتی که برای آنها برنامه ریزی می کنید اتفاق می افتند ، و آن زمان است که باید با آنها مقابله کنید. چهار راه اساسی برای مدیریت ریسک وجود دارد.

• اجتناب: بهترین کاری که می توانید با خطر انجام دهید اجتناب از آن است. اگر بتوانید از وقوع آن جلوگیری کنید ، قطعاً به برنامه شما آسیب نمی رساند. ساده ترین راه برای جلوگیری از این خطر دور شدن از صخره است ، که خب این مورد ممکن است در هر برنامه ای ممکن نباشد.

• کاهش: اگر نمی توانید از خطر جلوگیری کنید ، می توانید آن را کاهش دهید. این بدان معناست که اقدامی انجام دهید که باعث شود تا آنجا که ممکن است به برنامه شما آسیب کمتری وارد کند.

• انتقال: یکی از راههای موثر برای مقابله با ریسک این است که به شخص دیگری پول بپردازید تا آن را به جای شما بپذیرد، یا به عبارتی شخص دیگری را مسئول انجام این کار کنید. متداول ترین روش برای این کار خرید بیمه است.

• پذیرفتن: هنگامی که نمی توانید از یک خطر اجتناب کنید ، ضرر آن راکاهش یا انتقال دهید ، باید آن را بپذیرید. اما مشخصا زمانی که ریسک را می پذیرید ، حداقل گزینه های جایگزین را بررسی کرده اید و می دانید در صورت وقوع آن چه اتفاقی می افتد. اگر نمی توانید از خطر جلوگیری کنید و هیچ کاری نمی توانید برای کاهش تأثیر آن انجام دهید ، پذیرفتن ریسک تنها انتخاب شما است.

زمانی که ریسکی واقعاً روی فعالیت شما رخ دهد ، دیگر برای انجام کاری در مورد آن دیر است. به همین دلیل است که شما باید از ابتدا برای خطرات برنامه ریزی کنید.

فرایند مدیریت ریسک

مدیریت ریسک در پروژه ها فرآیندی است که شامل ارزیابی ریسک و استراتژی کاهش خطرات احتمالی است. ارزیابی ریسک شامل شناسایی ریسک و ارزیابی تاثیرات آن است. شناسایی ریسک یک فرایند خلاق و منظم است.

شناسایی خطر

یک فرایند منظم تر شامل استفاده از چک لیست خطرات احتمالی و ارزیابی احتمال وقوع این رویدادها در پروژه است. برخی از شرکت ها و صنایع بر اساس تجربه پروژه های گذشته ، چک لیست های خطر ایجاد می کنند. این چک لیست ها می تواند برای مدیر پروژه و تیم پروژه در شناسایی خطرات خاص موجود در چک لیست و گسترش تفکر تیم مفید باشد. تجربیات گذشته می توانند منابع ارزشمندی برای شناسایی خطرات احتمالی در برنامه ریزی باشند.

ارزیابی ریسک

پس از شناسایی خطرات احتمالی ، باید هر ریسک را بر اساس احتمال وقوع یک رویداد خطر و ضرر احتمالی مرتبط با آن ارزیابی کنید. همه خطرات برابر نیستند. احتمال وقوع برخی از رویدادهای خطرناک بیشتر از سایر موارد است و هزینه ریسک می تواند بسیار متفاوت باشد. ارزیابی ریسک احتمال وقوع و شدت یا ضرر احتمالی گام بعدی در فرایند مدیریت ریسک است.

داشتن معیارهایی برای تعیین ریسک های با تأثیر زیاد می تواند تمرکز بر روی چند ریسک مهم را که نیاز به کاهش دارند ، محدود کند. به عنوان مثال ، فرض کنید ریسک های با تأثیر بالا خطراتی هستند که می توانند هزینه یک پروژه را به اندازه ۵ درصد از کل بودجه افزایش دهند. تنها تعداد کمی از رویدادهای خطر احتمالی ممکن است خطری تا این حد ایجاد کنند. اما به دلیل تاثیر گذاری بالا یک خطر احتمالی مهم هستند که تیم مدیریت پروژه هنگام تدوین برنامه کاهش یا مدیریت ریسک پروژه باید بر آنها تمرکز کند. ارزیابی ریسک در مورد درک این موضوع است که کدام خطرات بیشترین احتمال وقوع را دارند و می توانند بیشترین تأثیر منفی را بر فعالیت ما داشته باشند.