۱۵ خصوصیت رفتاری مراجع که موجب عدم اثربخشی کوچینگ می شود.

آیا تا به حال به عنوان یک مراجع در جلسات کوچینگ شرکت کرده اید؟ آیا تجربه کرده‌اید که این روش تاثیر خود را از دست بدهد و نتایج مطلوبی به‌دست نمی آورید؟ اگر پاسخ شما بله است، احتمالاً به دلیل برخی اشتباهات رفتاری در زمان مراجعه به کوچینگ می‌باشد.

هرچند که کوچینگ با سایر جلسات درمانی متفاوت است، اما همانند جلسات درمانی مثل روانشناسی، در کوچینگ نیز برخی نکات و رفتارها وجود دارند که مراجع باید آنها را رعایت کنند تا از نتایج مطلوب بهره‌مند شود. در این بلاگ به هفت اشتباه رایج در رفتار مراجع در جلسات کوچینگ می‌پردازیم که موجب عدم اثربخشی کوچینگ می‌شوند.

با ما همراه باشید تا در ادامه بیشتر بدانید که این اشتباهات چه هستند و چگونه می‌توانید به جای آنها رفتارهای موثرتری را در جلسات کوچینگ انجام دهید. با رعایت این نکات، می‌توانید تجربه کوچینگ خود را بهبود بخشیده و به دستاوردهای بزرگتری در زندگی خود دست یابید.

اجزای ارتباط موثر و نقش آنها در شکل گیری ارتباط

اگر نگاهی به تعریف کوچینگ بیاندازیم؛ متوجه می‌شویم، کوچینگ فرایندی گفتگو محور است؛ که بر پایه ارتباطی دو یا چند نفره شکل می‌گیرد. اساس این ارتباط، گفتگویی است که بین کوچ و مراجع رخ خواهد داد و به انتقال مفاهیمی منجر می‌شود که آگاهی و عملگرایی مراجع را به همراه خواهد داشت. از پیش‌تر می‌دانیم؛ که برای برقراری ارتباطی اثربخش با دیگران لازم است تا مواردی را مدنظر قرار دهیم. مثل اینکه هر دو طرف ارتباط لازم است تا آمادگی و شرایط ارسال و دریافت پیام را داشته باشند تا هدفی که از برقراری ارتباط مدنظر دو طرف است محقق گردد. از این رو در اینجا لازم است که نگاهی مختصر به بررسی اجرای یک ارتباط بیندازیم.

1. فرستنده پیام: فردی که آغازگر ارتباط است و پیامی را برای مخاطب خود ارسال می‌کند.
2. گیرنده پیام: فردی است که پیام را دریافت می کند تا به درک درستی از آنچه فرستنده پیام قصد آن را داشته؛ برسد.
3. محتوای پیام: محتوایی است که به اشکال مختلف و برای کاربردهایی خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد. مثل محتوای متنی، صوتی و تصویری.
   لازم است تا محتوای مورد نظر در راستای درک طرف دیگر این ارتباط ایجاد و ارسال گردد. درواقع مواردی چون؛ هدف ارتباط، هدف پیام، گیرنده پیام یا همان مخاطب و یا حتی زیرساخت را باید در زمان  ایجاد و انتقال محتوای ارائه شده، مدنظر قرار داد.
4. زیرساخت و کانال: زیرساخت بستری است که ارتباط بر پایه آن شکل می‌گیرد. مثل اینترنت، تلفن و یا گفتگوی حضوری. بستر یا زیرساخت انتقال پیام می‌بایست مناسب با شرایط دو طرف ارتباط و متناسب با موضوع و محتوای پیام باشد. مثل اینکه برای ارتباط بین دو نفر که دور ازهم قرار دارند می‌توان از بستر اینترنت و اپلیکیشن‌های مناسب برای راه دور استفاده کرد.

حال که به شناخت اجزای یک ارتباط پی بردیم؛ بحث خود را پیرامون ارتباط موثر در کوچینگ ادامه می‌دهیم. واضح است در یک ارتباط از نوع کوچینگ، یک سر این ارتباط و گفتگو، مراجع است که باید شرایط لازم برای ایجاد و استمرار یک گفتگوی مثبت و پیش برنده را داشته باشد. در غیر این صورت؛ شاید نتوان به گفتگو یا ارتباط شکل گرفته، نام ارتباط کوچینگی را نسبت داد.

توجه به مایندست کوچینگ و اهمیت نقش مراجع در آن

فرهنگ و ذهن آگاهی که کوچینگ به ما یادآور می‌شود، مبتنی بر موضوعات زیر است:

• مراجع نقش اصلی گفتگوی کوچینگی را برعهده دارد.
• مراجع به سراغ کوچ می‌آید، درخواست کمک و همراهی دارد و کوچ او را به هیچ سمتی مطابق میل خود پیش نمی‌برد.
• مراجع باید مسئولیت گفته‌ها و اقدامات و تعهداتی که در جلسه می‌گوید را برعهده بگیرد.
• مراجع مسئول اهداف و خواسته‌هایی است که در اولویت بررسی قرار می‌دهد.
• مراجع مسئول گفته‌ها، ناگفته‌ها و رازهایی است که در جلسه کوچینگ بیان و یا از گفتن آنها اجتناب می‌کند.
• مراجع مسئول حفظ تمرکز در جلسات و استفاده از آگاهی خود در پیش برد مسائلش است.

نکته قابل توجه اینکه مسئولیت‌پذیری مراجع از آن جهت اهمیت بیشتری می‌یابد که  ضرورت برگزاری جلسه کوچینگ و موضوعات بیان شده در آن متعلق به خود اوست و این موضوع از اهمیت نقش و مسئولیت، مهارت و صلاحیت کوچ در پیش برد جلسات و همراهی با تمامیت او نمی‌کاهد.

اهمیت نقش مراجع در اثربخشی جلسات کوچینگ

باتوجه به اینکه بازیگر اصلی فرایند کوچینگ مراجع یا کوچی است؛ اوست که آغاز گر این فرایند خواهد بود و با احساس نیاز، درخواست همراهی کوچ را می‌پذیرد و در ادامه نیز نقش اصلی را در چگونگی پیش‌برد جلسات، اهداف مدنظر و نتایج مورد انتظار را مشخص می‌کند. همچنان بر این موضوع تاکید داریم که در جلسات کوچینگ، فرمان در دستان مراجع است و کوچ مانند کسی که نقشه راه را در دست دارد، تلاش می‌کند تا با نگاه انداختن به مسیر حرکت مراجع در جهت خواسته‌اش از روی نقشه، او را در مسیر واقعی همراهی و از شرایط پیرامون آگاهش ساخته، تا سریع‌تر و مطمئن‌تر به مقصد خواسته‌هایش برسد. باتوجه به نقش مراجع واهمیت آن در کسب رضایت از فرایند کوچینگ، بدیهی است هر عاملی که در پذیرش و انجام این نقش اثر منفی داشته باشد در رضایت کوچ و مراجع از گفتگو و کسب نتایج دلخواه‌شان اثرگذار خواهد بود.

💥  فرصت تکرار نشدنی 💥

برای یادگیری دوره رایگان آموزش کوچینگ

فراکوچ و دریافت مدرک CCE همین حالا اقدام نمایید.

پکیج آموزش رایگان کوچینگ

۱۵ خصوصیت رفتاری در مراجع که موجب عدم اثربخشی فرایند کوچینگ می شود

در فرایند گفتگو محور کوچینگ، آنچه در اینجا مدنظر ماست و بر گفتگوی اثربخش آن موثر است؛ نقش مراجع، رفتار او و موضوعی است که در جلسه  به عنوان دغدغه اصلی خود مطرح می‌کند. از این جهت در ادامه مواردی مطرح می‌شود که لازم است برای تحقق اهداف در جلسات کوچینگ و بهبود فرایند، از آنها اجتناب گردد:

• عدم تعهد و پایبندی به مایندست فرایند کوچینگ:
  

  در ابتدا مراجع باید بداند که فرایند کوچینگ فرایندی مستقل از مشاوره و منتوری است و طبیعتا توقع دریافت راهکار و یا راه‌حلی مستقیم برای حل مسئله‌اش را از کوچ نداشته باشد.
  در ادامه عدم تعهد و پایبندی به مایندست فرایند کوچینگ از جمله اشتباهاتی است که می‌تواند عملکرد و اثربخشی کوچینگ را تحت تأثیر قرار دهد. هنگام شروع به کوچینگ، میزان تعهد و پایبندی شما به فرایند و هدف‌های تعیین شده امری بسیار اساسی است. این امر به تاثیرگذاری مستقیم در نتایجی که از کوچینگ به دست می‌آورید دارد. پس به آنچه در ابتدای مسیر کوچینگ پذیرفته اید، متعهد باشد.

  زمانی که عدم تعهد و پایبندی در کوچینگ رخ می‌دهد، ممکن است سوال کنید که آیا واقعاً کوچینگ برای شما مناسب است یا نه. همین شک از درون شما را ناامید خواهد کرد و باعث خواهد شد، هدف‌ها به تدریج از دست بروند.

• عدم تمرکز و تامل درخود و تجربیات:
  

  مراجع باید با سوالات کوچ همراه بوده و برای یافتن پاسخی مناسب در تجربیات خود، افکار، نگرش و باورهایش به کاوش بپردازد. بر خود متمرکز بوده و از حاشیه پردازی و زیاده گویی بپرهیزد.

• مختصر و کوتاه جواب دادن و یا زیاده گویی مراجع:
  

  لازم است تا مراجع هرگونه توضیحی که گمان می‌کند به شناخت کوچ از او و خواسته‌اش کمک خواهد کرد را بیان کند و از پاسخ‌های کوتاه و یک کلمه‌ای خود‌داری کند. درواقع نه خیلی کوتاه پاسخ دهد و نه زیاده‌گویی کند و نامرتبط حرف بزند. جلسات کوچینگ فرصتی است تا مراجع خوب فکر کرده آنگاه متناسب با سوال کوچ پاسخ دهد.

• عدم تمایل به تغییر و تطبیق با تغییرات:
  

  مراجع باید بداند که برای عبور از وضعیت حال حاضر و رسیدن به وضعیت مطلوب ناگزیر است که تغییر کند. مراجع باید تغییر را آگاهانه بپذیرد و به آن متعهد باشد.

• عدم بازخورد صادقانه و بازتاب به کوچ:
  

  مراجع باید به کوچ و فرایند کوچینگ اعتماد کرده و سپس برای درک بهتر کوچ از وضعیت خود، بازخوردهای صادقانه، به جا و به موقع بدهد. خود‌ابرازی مراجع لازمه درک صحیح کوچ از نگرش او و عملکردش در طول فرایند گفتگوست.

• عدم تمرکز بر روی اهداف و اولویت‎های شخصی:
  

  مراجع باید تلاش کند تا خواسته‌های مهم خود را مشخص و اولویت بندی نماید و نسبت به اقدام برای تحقق آنها متعهد شود. مراجع باید در چهارچوب فرایند کوچینگ، بشکلی منظم و با برنامه حرکت کند.

• عدم صراحت و شفافیت در ارتباط با کوچ:
  

  مراجع باید در گفتار و رفتار خود صادق بوده واز پنهان کردن حقایق و نکات مهم و تجربیاتی که شاید بیانگر نقطه تاریک وضعیت او باشد اجتناب کند. به کوچ اعتماد کرده و حقایق لازم را بیان نماید. بقول معروف دست و زبان او باهم هماهنگ باشد.

• عدم تعهد به انجام تمارین و وظایف مشخص شده در جلسات کوچینگ:
  

  مراجع باید نسبت به تمرین ها و تکالیف ارائه شده در جلسات متعهد باشد و چنانچه مانعی برای اقدام او وجود دارد، آن را با کوچ در میان بگذارد تا برای حذف یا کاهش موانع اقدام او راه حل‌هایی ایجادگردد. مراجع باید نسبت به مسئولیت‎هایش آگاه، متعهد و مشتاق باشد.

• عدم توجه به بازخوردهای کوچ و عدم پذیرش تجدید نظر در افکار و باورهایش:
  

  بنظر می‌رسد عمل به پیشنهادات و توجه به بازخوردهای کوچ توسط مراجع، راهگشای مسیر و تسهیلگر اقدامات او خواهد بود. مراجعی که حاضر به بازبینی در افکار و باورهایش نسبت به موضوع موردنظر نباشد، باید منتظر دریافت نتایج تکراری و درجا زدن در وضعیت فعلی‌اش باشد. کسی که کارهای تکراری انجام می‌دهد باید انتظار نتایج تکراری را هم داشته باشد.

• عدم مسئولیت پذیری و مقصر دانستن همه غیر از خود:
  

  مراجع باید خواسته‌های دنیای بیرون خود را به دنیای درونش آورده و تغییر را از دنیای درون خود آغاز کند. مراجع باید مسئولیت تغییر و اقدام خود را پذیرفته و به جای دنبال مقصر گشتن دنبال عامل باشد.

• عدم پذیرش و داشتن تفکرات متعصبانه:
  

  لازم است تا مراجع برای ایجاد تغییر به شیوه‌ای مطمئن‌تر، از تفکرات متعصبانه دوری کرده و باورها و ارزش های درونی خود را مورد بازبینی قرار دهد. مراجع باید بر طبق باورهایی زندگی کند که  برای او خلق ارزش می‌کنند.

• تنبلی و دنبال راه‌حل‌های ساده و سریع و زود بازده بودن:
  

  مراجع باید بداند که گفتگو بایک فرد دیگر مثل کوچ، فرصتی است که می‌تواند زمینه ساز تفکری عمیق باشد. همچنین در این شرایط مراجع می‌تواند خود را از زاویه دید فرد دیگری بدون قضاوت ببیند. در فرایند کوچینگ، مراجع می‌تواند شرایط و وضعیت خود را عادلانه تر بررسی کرده و تصمیمات قاطعانه‌تر، راه‌حل هایی آگاهانه‌تر و نتایجی مطلوب‌تر کسب نماید.

• اجتناب از فکر کردن عمیق و تمرکز حواس:
  

  جلسات کوچینگ و همراهی یک پرسشگر می‌تواند فرصت عمیق فکر کردن را به مراجع بدهد. از این رو تمرکز حواس در زمان گفتگو و درمیان گذاشتن هر موضوعی دیگر با کوچ که ممکن است ذهن او را در زمان گفتگو مشوش نماید در پیش برد جلسات اهمیت دارد. اصل تمرکز حواس در جلسات کوچینگ بر همه چیز مقدم است.

• همزمان خواهان ایجاد معجزه و حل شدن تمام مسائلش در جلسات کوچینگ باشد:
  

  مراجع باید بداند که در راستای تحقق اهدافش و حل شدن مسائل خود، نیازمند صبر، همراهی، صداقت، مسئولیت پذیری، تعهد، اقدام گرایی، امید، تلاش و آگاهی است. لذا با بهره‌گیری از این ابزارها می‌تواند انتظار رسیدن به وضعیت مطلوب را داشته باشد. انتظار رسیدن به وضعیت مطلوب پیش از آنکه هدف کوچ و فرایند کوچینگ باشد مسئولیت و خواسته مراجع است.

• مقایسه نادرست و توقع غیر معقول:
  

  مراجع نباید عملکرد کوچ با سایر کوچ‌ها و یا راهنمایان را مورد مقایسه قرار دهد و یا به جای تمرکز بر خود و خواسته‌اش دنبال مچ‌گیری شیوه عملکرد کوچ باشد. لازم است کوچی انتظارات خود را از جلسات و از کوچ در ابتدای آشنایی به صورت واضح بیان نماید. لازم است مراجع در ابتدای آشنایی با کوچ، در راستای پیش برد جلسات خود توافقاتی نموده و بر آن‌ها پایبند باشد.

اثرات کوچیبل نبودن مراجع و موضوع گفتگو

بدیهی است چنانچه مراجع در پذیرش نقش خود کوتاهی کرده و یا آنطور که باید مسئولیت این فرایند گفتگو محور را نپذیرد و موضوع و رفتاری که ارائه می‌دهد متناسب با مایندست کوچینگ نباشد، و یا اینکه هریک از شرایط فوق به شکلی نامطلوب ایجاد گردد، ضمن اینکه جلسات کوچینگ اثربخشی لازم را نداشته، ممکن است اثرات جانبی منفی و نگران کننده‌ای نیز داشته باشد؛ که در ذیل به بعضی از آنها اشاره می‌کنیم.

• مراجع وضعیت حال حاضر خود را نتواند به درستی مورد بررسی قرار دهد.
• مراجع ناامید شده و تجربه ناخوشایندی را از جلسه کوچینگ داشته باشد.
• ممکن است به نتایج اشتباهی و غیر منتظره دست یابد، نتایجی که تاثیری بر دست یابی به خواسته اش نداشته باشد.
• ممکن است با کوچ وارد تعارض شود.
• مراجع ممکن است موضوع خود را غیر قابل حل و عمیق پندارد.
• ممکن است موضوعی عمیق را مطرح ولی نتواند بخوبی از آن بیرون بیاید و احساس ناامیدکننده‌تری را نسبت به وضعیت قبل از جلسه تجربه کند.
• ممکن است تحقق خواسته های مراجع صورت نگیرد.
• کوچ یا مراجع از صرف هزینه و زمان ناراضی گردند.
• ممکن است مراجع نارضایتی خود را به دیگران منتقل کند. ونه تنها خود به خواسته اش نرسد بلکه اثرات منفی نیز بر دیگران در نگرش نسبت به کوچ یا عملکرد او ویا فرایند کوچینگ داشته باشد.
• و…