معرفی کوچینگ سازمانی
پیشگفتار
مباحث «جستارهایی در قلمرو کوچینگ» به بررسی نحوه پیدایش کوچینگ و مروری بر ماهیت و چیستی آن پرداخته می‌شود. در این بخش، به بررسی تأثیری که کوچینگ می‌تواند در یک سازمان و کسب‌وکار داشته باشد، اشاراتی خواهد شد.
مقدمه‌ای بر کوچینگ سازمانی
امروزه، سازمان‌ها و شرکت‌ها ناچار به رقابت در بازارهایی پویا، رقابتی و جهانی می‌شوند و این امر مستلزم بررسی بیشتر در خصوص فرآیندها و ابزارهایی است که مدیران را برای موفقیت در چالش‌ها آماده نماید. در این میان، منابع انسانی به‌عنوان کلیدی‌ترین منبع سازمان، نقش مهمی در افزایش بهره‌وری ایفا می‌کند. با توجه به اهمیت روزافزون حفظ کارمندان و ارتقاء مهارت‌ها و نگرش‌های آن‌ها در راستای نیل به اهداف مشخص سازمان، کوچینگ سازمانی به‌عنوان ابزاری کارآمد موردتوجه ویژه‌ای قرار گرفته است.
کوچینگ سازمانی از طریق سرمایه‌گذاری در فرآیندها و برنامه‌های ضمیمه آن که شامل آموزش و انتقال دانش است حاصل می‌شود و هدف آن دستیابی به نتایج بهتری است که می‌تواند بر عملکرد مالی و غیرمالی سازمان تأثیر بگذارد و اثربخشی آن را افزایش دهد. درواقع، کوچینگ در حوزه سازمانی نه تنها ابزاری برای مدیران و رهبران سازمان‌هاست بلکه ابزاری کاربردی برای همه افراد سازمان به شمار می‌رود. با استفاده از این ابزار، انگیزه و خلاقیت کارمندان افزایش یافته و در نتیجه آن بهره‌وری سازمان نیز بیشتر خواهد شد.
کوچینگ و فرهنگ سازمان
برای به‌کارگیری کوچینگ در سازمان ابتدا باید فرهنگ سازمان در جهت توسعه فردی و سازمانی به حد مطلوب برسد. وجود موارد زیر در یک سازمان نشان از فرهنگ بالای آن سازمان دارد:
- دارای محیطی آموزنده است؛
- کارکنان دانش و تجربیات را با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند و این اشتراک‌گذاری مورد تشویق قرار می‌گیرد؛
- هر فردی بدون نگرانی از اشتباهات مرتکب می‌شود، از آن‌ها درس می‌گیرد و بازخوردها را دنبال می‌کند؛
- کارکنان به طور مداوم به خلق ایده‌های جدید تشویق می‌شوند؛
- تفاوت بین افراد پذیرفتنی است و از آن به‌عنوان یک امتیاز برای خلق موقعیت‌ها و ایده‌های مختلف استفاده می‌شود؛
- مدیران از کوچ برای رشد و پیشرفت عملکرد سازمان‌ها استفاده می‌کنند؛
سازمان از کار با کوچ چه نتایجی می‌گیرد؟
کوچینگ برای رسیدن به هدفی خاص، تکنیکی منعطف و سریع است و نتایج مثبتی را به همراه خواهد داشت که از جمله آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حمایت از رهبران و استعدادهای بالقوه آن‌ها؛
- رسیدن به اهدافی که نیاز به رفع موانع شخصی دارد؛
- حمایت از افراد برای رسیدن به سطوح بالاتر؛
- پشتیبانی از توسعه و انسجام سازمان؛
- رسیدگی به مسائل و تصمیم‌گیری بهتر؛
- توسعه روابط با دیگران و توانایی رهبری و مدیریت؛
- ارتقا توانایی افراد در مقابله با تغییر و حمایت از دیگران در چالش‌ها؛
- بهبود عملکرد و روحیه کارکنان، تقویت فرهنگ کوچینگ در سازمان؛
- تشویق سازمان برای تغییر؛
- و …
کوچ درون‌سازمانی و برون‌سازمانی – مزایا و معایب آن
سازمان‌ها برای استخدام کوچ از دو روش استفاده می‌کنند: یا از کوچ برون‌سازمانی استفاده می‌کنند یعنی یک کوچ حرفه‌ای خارج از سازمان را برای آموزش و کوچینگ کارکنان استخدام می‌نمایند و یا با به‌کارگیری کوچ درون‌سازمانی تعدادی از نیروهای انسانی سازمان را برای آموزش دیگر کارکنان آموزش داده تا بتوانند کوچ دیگر پرسنل باشند.
کوچ درون‌سازمانی از یک نظر بسیار مناسب است؛ زیرا فردی که داخل شرکت فعالیت می‌کند بافرهنگ پرسنل سازمان یا شرکت آشنایی و شناخت کامل دارد، در دسترس است و این امکان را دارد که تمامی موارد قابل‌توجه در طول دوره کوچینگ را در فعالیت‌های روزانه به کار گیرد. از طرف دیگر، در این نوع از کوچینگ سازمانی، کوچ از همه سیاست‌ها و برنامه‌های شرکت اطلاع دارد و ممکن است این امر کمی بر روند کار کوچینگ وی تاثیرگذار باشد.
کوچ‌های برون‌سازمانی به خاطر این‌که تنها حرفه‌شان کوچینگ است، تمرکز ۱۰۰ درصدی بر کار خود داشته و در نتیجه بازدهی بهتری خواهند داشت. در این نوع کوچینگ، تنها موردی که برای سازمان ممکن است دشوار باشد، پرداخت هزینه‌های بالا به کوچ است.
انواع کوچینگ در سازمان
کوچینگ اجرایی، کوچینگ رهبری، کوچینگ کسب‌وکار، کوچ منابع انسانی، کوچ عملکرد و کوچینگ شراکتی از انواع کوچینگ سازمانی هستند. در ادامه به معرفی هر نوع خواهیم پرداخت:
کوچینگ اجرایی و کوچینگ رهبری:
همان‌طور که از اسم این نوع کوچینگ برمی‌آید، به کوچی که رهبر یا مدیر اجرایی یک شرکت است خدمات کوچینگ ارائه می‌شود. مدیر اجرایی با شرکت در جلساتی با کوچ با افزایش اعتمادبه‌نفس، انگیزه، تغییر سبک رهبری و کشف استعداد او، به تغییر در یک سازمان و توسعه و پیشرفت آن کمک می‌کند. کوچ اجرایی روش تصمیم‌گیری بهتر را به شما نشان می‌دهد و با آموختن از اشتباهات فضایی را برای آموزش، تشویق و هدایت شما فراهم می‌کند.
کوچینگ شراکتی:
این نوع کوچینگ بیشتر شبیه به کوچینگ یک تیم می‌باشد؛ یعنی کوچ یک تیم را برای رسیدن به هدف واحد حمایت می‌کند. در کوچینگ شراکتی اهداف مشترک تیم در نظر گرفته می‌شود. در این مورد کوچ باید درک صحیحی از هدف سازمان یا تیم داشته باشد.
کوچینگ گروهی و تیمی:
روشی از کوچینگ که حل مسائل تیم و ارتباطات و تصمیم‌گیری‌های تیم را پشتیبانی می‌کند.
کوچ منابع انسانی HR:
یک کوچ منابع انسانی خود را شریک و حامی مدیر یا سرپرست مجموعه می‌دانید و کمک می‌کنید او نقاط مثبت خود را دریابد و درصدد شکوفایی آن‌ها برآید. این کوچ عامل ایجاد تغییر در سازمان است. مهارت‌هایی را به مدیر می‌آموزد و کمک می‌کند آن‌ها در فرهنگ او نهادینه کند.
کوچینگ کسب‌وکار:
کوچ مدیران یا صاحبان کسب‌وکار، آن‌ها را در رسیدن به موفقیت کسب‌وکارشان حمایت و پشتیبانی می‌کند. در این مورد کوچ باید گاهی در نقش یک منتور ظاهر شود و از تخصص کافی برخوردار باشد و گاهی نیز در نقش مشاور به آن‌ها در زمینه مالی و غیره مشاوره تخصصی دهد.
کوچینگ عملکرد:
همان‌طور که از نام آن پیداست بر عملکرد فردی افراد تمرکز دارد. برای ارتقا شغلی و رسیدن به اهداف زندگی به کوچ عملکرد نیاز خواهد بود تا با تمرکز بر نقاط قوت و شفاف‌سازی خواسته‌ها و ایجاد انگیزه موانع موجود در مسیر را حذف نماید.
چطور به یک کوچ برای سازمانتان تبدیل شوید؟
افرادی که به کار کوچینگ علاقه‌مندند با گذراندن دوره حرفه‌ای کوچینگ می‌توانند کوچ سازمان خود باشند. حال این فرد می‌خواهد مدیر سازمان باشد یا مدیر منابع انسانی آن. تنها باید توجه داشته باشید سه ویژگی یک کوچ خوب را داشته باشد: ۱) گوش‌سپاری عمیق ۲) ارائه بازخورد ۳) طرح سؤالات هوشمندانه
مدیر به‌عنوان کوچ
در کل مدیرانی که حس همدلی بیشتری دارند، علاقه‌مند به کمک دیگران برای رشد و توسعه آن‌ها هستند، عدم تمایل به کنترل شدن دارند، تمایل به یادگیری و دریافت بازخورد داشته و در کل از استانداردهای بالایی برخوردار هستند، مدیران و درعین‌حال کوچ‌های تاثیرگذاری خواهند بود. درواقع، این مدیران خود را تسهیل‌کننده مسیر رشد کارکنان خود می‌دانند. این‌گونه مدیران عقیده دارند که مدیر و یا همان کوچ سازمان بر توانمندسازی، توسعه و پیشرفت، حمایت و پشتیبانی و حذف موانع تأکید دارد. اگر مدیران تلاش کنند که در حین خدمت خود در سازمان، یادگیری‌های ضمن خدمت را فراموش نکنند و به گفت‌وگوهای بین خود و کارکنان توجه بیشتری داشته باشند، می‌توانند آن عملکرد نامناسب را به یک فرصت رشد و پیشرفت تبدیل نمایند.
چرا مدیران سبک مدیریت مبتنی بر کوچینگ را انتصاب می‌کنند؟
در دنیای مدرن کنونی، روش‌های مدیریت می‌تواند با کوچینگ ادغام شده و ایجاد تغییر کند. درواقع، به جای دستور دادن، همفکری و کوچ‌وار رفتار کردن، تضمینی بر موفقیت و مدیریت بهتر عملکرد سازمان خواهد بود.
راهنمای انتخاب یک کوچ برای سازمان یا شاخص‌های کوچینگ مؤثر
- کوچ مناسب با نیاز و خواسته کوچی باشد.
- کوچ و کوچی ارتباط خوب و مناسبی با هم برقرار کنند.
- روابط خوب آن‌ها منجر به دریافت کیفیت مطلوب و بازخوردهای مثبت شود.
بستن قرارداد کوچینگ سازمانی
قرارداد کوچینگ سازمانی می‌تواند کوتاه‌مدت یا طولانی‌مدت باشد. در این قرارداد هزینه‌ها، شرایط پرداخت آن، شرایط و ضوابط برگزاری جلسات از جمله لغو و کنسلی آن‌ها، تعداد جلسات و حد ومرزها عنوان می‌شود و به توافق طرفین می‌رسد.
چرا کوچینگ برای کسب‌وکار شما ضروری است؟
به‌طورکلی کوچینگ با ارتقا مهارت‌های درونی پرسنل باعث بهبود عملکرد شده و کسب‌وکار شما را رونق می‌دهد. در این صورت کارکنان فعالانه به دنبال کشف فرصت‌ها و توسعه سازمان خواهند بود. رضایت بیشتر و حفظ کارمندان به مدت طولانی‌تر از مزایای کوچینگ سازمانی است.
