کوچینگ در روانشناسی، کوچینگ فردی
مسئولیت پذیری، انجام وظیفه یا تعهد
اردیبهشت
همه ما با مسئولیت‌پذیری از همان دوران کودکی آشنا هستیم. دقیقاً زمانی که باید یک کار را انجام می‌دادیم و ما به‌جای پذیرفتن، آن را به چالش می‌کشیدیم؛ آنجا بود که پدر و مادرمان به ما می‌گفتند «مسئولیت‌پذیر باش! تو باید این کار را خودت انجام دهی». تا به امروز که همه ما مسئولیت‌های بسیاری در زندگی خود داریم. به عبارتی مسئولیت‌پذیری برای یک کودک به معنی انجام هر کاری است که بزرگ‌ترها از آن‌ها می‌خواهند و این خصوصیت در بزرگ‌سالی برایش تعاریف دیگری پیدا میکند؛ کم‌کم یکی از مؤلفه‌هایی می‌شود که رسیدن به اهداف زندگی‌اش را تضمین میکند. حالا به نظر شما مسئولیت‌پذیری، نوعی اجبار است یا خیر؟ این لغت چه چیزی را در ذهن شما تداعی میکند؟ برای یافتن پاسخ، با ادامه مقاله با ما همراه باشید. چکیده مطالب اگر به ریشه این لغت توجه کنیم، معنای مسئولیت مربوط به وظایف و انجام اجباری آن نیست، بلکه بیشتر مربوط به تعهد است. مسئولیت‌پذیری به معنای توانایی تصمیم‌گیری آگاهانه و انجام رفتارهایی است برای بهبود خود و یا کمک به دیگران است. از همه مهم‌تر، یک فرد مسئول عواقب اعمال و تصمیمات خود را می‌پذیرد. کلمه مسئولیت از لاتین «responsum» (کسی که مجبور به پاسخ دادن به شخص دیگری است) می‌آید. افعال «Respondere و Spondere» با هم ارتباط نزدیک دارند و در زمینهٔ حقوقی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. اولی به معنای دفاع یا توجیه یک واقعیت در دادرسی و دومی به معنای قسم، قول یا تصدیق یک تعهد است. ازاین‌رو، ما می‌توانیم یک فرد مسئول را به‌عنوان کسی تعریف کنیم که عواقب تصمیمات خود را بپذیرد. در فرهنگ لغت دهخدا مسئولیت را چنین تعریف میکند: «مسئولیت چیزی با کسی بودن؛ به گردن او و در عهده او بودن». این تعریف مسئولیت بر لزوم انطباق تصمیمات فرد با پیامدهای منفی اعمال خود تأکید میکند. ازآنچه می‌توانیم مشاهده کنیم، این اصطلاحی است که ارزیابی‌های مختلفی دارد و می‌تواند کاملاً انتزاعی باشد، اما ما به‌طور منظم در زندگی روزمره از آن استفاده می‌کنیم. مسئولیت پذیری یکی از مهمترین مهارت‌های توسعه فردی است و وجود آن لازمه‌ی تحقق اهداف است. با مسئولیت پذیری است که شما خود را در قبا خودتان، اهدافتان و آیندتان مسئول میدانید و تلاش میکنید تا اهدافتان را عملی کنید. چه شما دانش آموز باشید، چه مدیر، چه پزشک، چه استاد دانشگاه و یا چه یک کوچ، باید در برابر خودتان و دیگران مسئولیت پذیر باشید درغیر این صورت دیگران برای شما احترامی قائل نخواهند بود و شما به موفقیت نخواهید رسید. باید مسئولیت‌پذیری مزایای بسیاری برای ما به همراه دارد که می‌تواند به شما در رسیدن به اهداف خود در هر زمینه از زندگی کمک کند. این خصیصه تحسین‌آمیز به شما امکان می‌دهد اصول اخلاقیات را ایجاد کنید و به شما کمک میکند زندگی خود را هدایت کنید. مسئولیت‌پذیری به ما کمک میکند تا: صادقانه‌تر رفتار کنیم: وقتی تلاش می‌کنیم صادقانه به تعهدات خود عمل کنیم، اطرافیان ما را باور می‌کنند و ما را به‌عنوان یک فرد صادق و متعهد می‌شناسند. مستقل‌تر باشیم: مسئولیت‌پذیری با فرض عواقب اقدامات به ما کمک میکند تا تصمیمات بهتری بگیریم. تنها به خود متکی باشیم و به‌تنهایی عواقب را بر عهده بگیریم. قابل‌اعتمادتر باشیم: با مسئولیت‌پذیری، اعتماد دیگران را جلب می‌کنیم و همچنین به خود اعتماد بیشتری خواهیم داشت. انجام کار درست احساس خوبی به ما خواهد داد؛ و حتی اگر اشتباه کنیم، حس رضایت خواهیم داشت زیرا می‌دانیم که همه تلاش خود را کرده‌ایم. با هدف آموزش اخلاق و ارزش مسئولیت‌پذیری، از کودکی هم در خانه و هم در مدرسه این خصیصه مهم آموزش داده می‌شود. واضح است که همه یک شریک متعهد و مسئول می‌خواهند، فرزندان مسئولیت‌پذیری را آرزو دارند که برایشان مشکلی ایجاد نخواهد شد، والدین و معلمین مسئولیت‌پذیر برای مراقبت از کودکان و متخصصانی که وظایف خود را مسئولانه انجام می‌دهند. چرا این‌گونه است؟ ازآنجاکه داشتن چنین افرادی در اطراف ما باعث ایجاد اعتمادبه‌نفس می‌شود، به ما امنیت می‌دهد. ما فکر می‌کنیم، «بله، او فردی مسئولیت‌پذیر است، این کار را انجام می‌دهد و همه‌چیز درست می‌شود. احساس امنیت یکی از ۵ نیاز اصلی هر فرد در زندگی است. این یکی از دلایلی است که در جامعه ما مسئولیت‌پذیری بسیار مثبت و بسیار ارزشمند شناخته می‌شود؛ زیرا به ما امنیت، اطمینان و ثبات خاصی می‌بخشد. هیچ فرمول جادویی وجود ندارد که مسئولیت‌پذیری ما را بیشتر کند. با این وجود مسئولیت‌پذیری قابل یادگیری است. اگر می‌خواهید اهداف، وظایف و تعهدات خود را محقق سازید تا حد زیادی آنچه که به آن نیاز دارید، استعداد و انگیزه است. تا همین الان اگر هنوز این مقاله را دنبال کرده‌اید، نشانه آن است که می‌خواهید مسئولیت‌پذیری خود را تقویت کنید! یکی از مطمئن ترین راه‌ها برای ایجاد مسئولیت پذیری و دیگر مهارت های توسعه فردی در خودتان، شرکت در جلسات کوچنگ فردی است. برای افزایش مسئولیت‌پذیری خود ۹ موردی را که در ادامه به آن خواهیم پرداخت را مدنظر قرار دهید: مهم است دلیل انجام برخی از کارهایمان را بدانیم. داشتن دلیل و جهت به ما کمک میکند تا ثابت‌قدم بوده و برای انجام‌وظیفه و تعهد به کار خود ادامه دهیم. اگر فکر میکنید هدفتان خیلی طولانی‌مدت است، برای رسیدن به آن اهداف کوچکی تعیین کنید. ما به شما توصیه می‌کنیم آن‌ها را یادداشت نمایید. شاید کار پیش‌پاافتاده‌ای به نظر رسد؛ اما روی کاغذ آوردن این اهداف باعث واقعی شدن آن‌ها می‌شود. نوشتن اهداف می‌تواند به شما در مسئولیت‌پذیری بیشتر کمک کند! چه چیزی تحت کنترل من است یا به من بستگی دارد و چه چیزی نیست؟ لیستی تهیه کرده و مواردی را یادداشت کنید که به شما بستگی دارد یا به‌گونه‌ای کنترل آن دست شماست. درواقع توجه شما باید معطوف به آن موارد شود، زیرا آنچه به شما بستگی ندارد مسئولیت شما نیست. برخی از کارهای روزمره مانند «لباس پوشیدن» یا «رفت‌وآمد» زمان و انرژی زیادی از شما می‌گیرد، بهتر است آن‌ها را به‌طور منظم برنامه‌ریزی کنید. در این صورت میدانید که هر لحظه باید چه کاری انجام دهید. نه‌تنها ترتیب انجام آن‌ها، گاهی اوقات، دانستن اینکه چقدر باید برای هرکدام وقت بگذارید نیز کمک میکند بهتر کارها را مدیریت کنید. برای مثال، با خود بگویید «عجله کن، قبل از رفتن به سینما فقط یک ساعت وقت مطالعه داری، انجامش بده!» اینجا دیگر صاحب‌اختیار شما هستید. اگر به هدف خود رسیدید، چرا آن را فریاد نزدید و خود را در قبال این دستاورد تشویق نکنید؟ لحظه، لحظه شماست! آیا در انجام کاری موفق نشدید یا با شکست مواجه شدید؟ اگر این موقعیت تحت کنترل شما بوده، مسئولیت و عواقب آن را بپذیرید و عملکرد خود را به‌طور دقیق تجزیه‌وتحلیل کنید، بررسی کنید که در فرصت مناسب دیگر، چگونه پیشرفت خواهید کرد؟ در اینجا اشتراک‌گذاری به معنای پست گذاری در فضای مجازی نیست. منظور نوع صمیمی‌تر از اشتراک‌گذاری است. با همسرتان، مادرتان یا بهترین دوستتان صحبت کنید و به آن‌ها بگویید که چه کاری، چه زمانی و چگونه انجام می‌دهید. به این ترتیب آن‌ها بیشتر درباره آن از شما سؤال می‌پرسند و بیشتر درگیر چگونگی روند برنامه شما می‌شوند و دیگر هیچ راه فراری وجود ندارد، شما باید مطابق با آن برنامه باشید. این یعنی تا اقدامی نباشد، مسئولیت‌پذیری معنا پیدا نمی‌کند. به‌عنوان‌مثال، مرتب کردن اتاق خود، کار کردن در محیط کار، پختن غذا و … این‌ها رفتارهای عینی است که شما می‌توانید آن‌ها را به‌عنوان مسئولیت و تعهدات بر عهده بگیرید؛ اما این شما هستید که خود را ارزیابی میکنید چون ممکن است از شما غذا را پخته باشید ولی طعم آن برای اطرافیان دل‌چسب نبوده باشد؛ بنابراین، فعالیت‌ها و وظایفی را که منابع و تمایل به انجام آن‌ها را دارید مشخص کنید و تمام تلاش خود را در انجام به‌موقع و درست آن بکنید! وقتی هدف خود را مشخص و شروع به عملیاتی کردن آن کردید، یاد بگیربد ثابت قدم باشید. به زندگی خود نظم دهید و اطمینان حاصل کنید که کارهایتان به موقع انجام می‌شود. سعی کنید صبح‌ها زودتر بیدار شوید تا زمان کافی برای انجام دادن تمام کارهایتان را داشته باشید. ثابت قدم بودن در انجام کارها شمارا انسانی مسئولیت پذیر میکند. معمولا کسانی که کاری انجام نمی‌دهند، شروع به شکایت کردن از وضعیت می‌کنند. با شکایت کردن فقط کلمات ناامید کننده را به زبان می‌آورید و خود را با اندیشه های منفی پر میکنید. یاد بگیرید مثبت اندیش باشید و اگر کارهایتان جوری که میخواستید پیش نرفت، خودتان را مسئول بدانید و دست از شکایت کردن بردارید و تلاش کنید تا اوضاع زودتر سر و سامان پیدا کند. با توجه به مطالبی که در بالا عنوان شد، هیچ‌کس یک‌شبه مسئولیت‌پذیر نخواهد شد. مسئولیت‌پذیری نیاز به تلاش و تعهد دارد. به یاد داشته باشید، رمز موفقیت در این راه اراده، نظم و انسجام است. توصیه می‌کنم که بر این سه مورد تمرکز کنید تا آن را به دست آورید. مسئولیت اقدامات خود را به بپذیرید. اگر روزی به نتیجه‌ای که انتظار داشتید نرسیدید، خود را مجازات نکنید. تجزیه‌وتحلیل کنید، فکر کنید که در مسیر درستی هستید یا خیر. در این مرحله احتمال موفقیت بیشتر است چون با مشکلات احتمالی آشنایی بیشتری دارید. شما این فرصت را دارید، با تکمیل فرم زیر، قبل از انتخاب دوره آموزشی مناسب خود، از مشاوره رایگان کارشناسان آموزشی مجموعه فراکوچ استفاده نمائید.
و اما مسئولیت پذیری چیست؟
چرا مهم است مسئولیت پذیر باشیم؟
ارزش مسئولیت پذیری
چگونه می‌توانم مسئولیت پذیری بیشتری داشته باشم؟
۱) برای خود هدف تعیین کنید.
۲) واقعیت‌های بیرونی را بررسی کنید.
۳) کارهای روزمره خود را مدیریت کنید.
۴) به خود پاداش دهید و خود را تشویق کنید.
۵) با خود صادق باشید.
۶) برنامه‌های خود را به اشتراک بگذارید.
۷) هدف هایتان را عملیاتی کنید.
۸) ثابت قدم باشید.
۹) شکایت نکنید.
نتیجه‌گیری
مشاوره آموزشی رایگان
