شاید شما هم از خود پرسیده باشید که مدیر، رهبر و کوچ چه تفاوتی با هم دارند؟ برای اینکه بتوانید تفاوت این موارد را درک کنید، باید بگویم که ما معتقدیم که همه مدیران می توانند به کوچینگ رهبری بپردازند؛ اما درواقع کوچینگ مهارتی است که باید همه مدیران یاد بگیرند. زیرا مدیریت تا قرن حاضر به معنای هدایت کارکنان، تفویض کار و هدایت گروهی به منظور دستیابی به هدف تجاری خاص بوده است.
فهرست مطالب
کوچینگ رهبری چیست؟
می توان گفت، کوچینگ رهبری (Leadership coaching) نه آموزش در زمینه کسب و کار، نه مشاوره، نه منتورینگ و نه یک دستورالعمل فنی و مشخص است. بلکه یک رابطه دو طرفه میان دو شخص کوچ و کوچی (مراجعه کننده) است که در آن، کوچی مهارت های مدیریتی که هر رهبر و مدیر پر نفوذ و تاثیرگذاری به آن نیاز دارد را کسب می کند. در کوچینگ رهبری که آن را با نام کوچینگ اجرایی نیز می شناسند، کوچ رهبری به کوچی خود کمک می کند تا مهارت های رهبری خود را توسعه دهد و به اهداف حرفه ای و سازمانی خود برسد. به عبارتی، کوچینگ رهبری رشد دادن توانایی فرد برای به اجرا گذاشتن و رسیدن به چشمانداز است.
تفاوت مدیریت و رهبری چیست؟
مدیریت هنر کار کارکردن با دیگران تعریف شده و رهبری هنر توانمند کردن دیگران است. در توضیح تفاوت مدیریت و رهبری، به گفته “آبراهام زالینیک”، استاد رهبری دانشگاه هاروارد رجوع می کنیم:
«تفاوت مدیر با رهبر در فهم و ادراک آن هاست و ریشه در مسائل روانشناختی دارد. مدیران ضوابط و رویهها را دوست دارند، به دنبال ثبات و کنترل شرایط هستند و سعی دارند مشکلات را خیلی سریع حل کنند. رهبران برخلاف مدیران، بحران و نبود ساختار را تحمل میکنند، صبور هستند و در تصمیمگیری هیچ عجلهای ندارند، چون دوست دارند تمام جوانب مشکل را در نظر داشته باشند و پس از آن تصمیم بگیرند.»
در حقیقت می توان اینگونه بیان کرد که مدیریت اصولا انجام برنامه های از پیش تعیین شده و منظم به وسیله کارمندان است. در حالی که رهبری ایجاد تغییرات مثبت و غیر خطی از طریق برنامه ریزی دقیق، چشم انداز و استراتژی است.
شیوه کار کوچ رهبری چگونه است؟
کوچِ رهبری (Leadership coach) شما ممکن است برای توسعه کسب و کار شما از روش ها و راهکارهای مختلفی برای کمک به درک پتانسیل رهبری شما استفاده کند. انتخاب هر کدام از رویکردهای او با توجه به شیوه کوچینگ رهبری حرفه موردنظر متفاوت خواهد بود. برخی از روش های متداول عبارتند از:
- جمع آوری و سپس تجزیه و تحلیل داده هایِ رفتارهایِ رهبر و رفتارهای درون سازمانی، مِن جمله عملکرد مدیران و اعضای تیم؛
- برگزاری ملاقات مکرر با رهبران در جلسات تعیین شده برای بحث در مورد برنامه ها و مسائل مربوطه؛
- راهنمایی و پشتیبانی و رفع نگرانی های فردی و یا سازمانی؛
- فراهم کردن ابزارها و منابع موردنیاز، مانند فرصت های یادگیری، فناوری و مطالبی برای مطالعه بیشتر؛
- کمک در فرآیند تعیین هدف اسمارت (SMART) و دستیابی به آن؛
- ارائه بازخورد حرفه ای در مورد مهارت ها و توسعه فردی رهبر.
کاربردهای کوچینگ رهبری کدام است؟
برای توسعه کسب و کار و مدیریت سازمان به شیوه ای بهینه، نیاز به داشتن یک تیم پویا است. این امر در صورتی عملی می شود که مدیران سازمان رهبران کارآمدی باشند. به طور کلی، استفاده از کوچینگ رهبری (Leadership coaching) اهداف متفاوتی دارد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- توسعه رهبری به شیوه ای موثرتر؛
- مدیریت جانشین پروری؛
- بهبود مهارت های ارتباطی و بین فردی؛
- افزایش سرعت توسعه فردی؛
- توسعه کارمندان حرفه ای؛
- مدیریت بر افراد دشوار و چالش برانگیز؛
- ایجاد تعادل بین کار و زندگی؛
- شناسایی اولویت ها و مدیریت زمان؛
- افزایش مهارت های شبکه سازی؛
- مشارکت در برنامه ریزی و و توسعه شغلی؛
- یادگیری در خصوص انجام مذاکرات؛
- یادگیری مهارت های مدیریت تضاد؛
- یادگیری در خصوص ارتقاء سطح مدیریت سازمان؛
- شناسایی کارمندان کارآمد؛
- افزایش اعتماد به نفس، جسارت و تندرستی.
لزوم استفاده مدیران از کوچینگ رهبری
کوچینگ رهبری به مدیر سازمان کمک میکند که برای توسعه کسب و کار خود، به جای رئیس، رهبر اعضای تیم خود باشد. کوچ رهبری، با ساختن یک رهبر از مدیریت سازمان، کمک می کند که هر فرد در جایگاه مناسبی از تیم قرار بگیرد و در نتیجه، تیم با سرعت بیشتر و موثرتر، به سمت اهداف خود حرکت می کند. در حقیقت، کوچینگ رهبری (Leadership coaching) به مدیر تیم کمک می کند تا پتانسیل ها، نقاط قوت و فرصت ها را بهتر شناسایی و تیم را به صورت هدفمند، هدایت کند.
رهبری تحول آفرین، کوچینگ تحویل آفرین
یکی از نظریه هایی که به طور گسترده در زمینه های مختلف با پیوند به چندین ساختار تیمی مورد مطالعه قرار گرفته است، تئوری رهبری تحول آفرین است. رهبری تحول آفرین که در مدل رهبری گسترده تر طیف وسیعی قرار دارد، از چهار بعد تشکیل می شود:
- تأثیر ایده آل:
نفوذ ایده آل به رهبرانی گفته می شود که با عمل به عنوان یک الگوی مثبت تحسین، اعتماد و احترام پیروان خود را بدست آورند. - انگیزه الهام بخش:
انگیزه الهام بخش، زمانی نشان داده می شود که رهبران با ارائه معنی برای یک هدف مشترک و انتظارات زیاد، پیروان را الهام می دهند. - تحریک فکری:
هنگامی که رهبران تحول آفرین، پیروان را تشویق می کنند که برای رسیدگی به مشکلات و یافتن راه حل انتقادی و خلاقانه ارائه دهند را تحریک فکری می گویند. - فردی ملاحظه:
سرانجام، ملاحظه فردی شامل رفتارهایی است که نیازها و تفاوتهای پیروان فردی را برای پیشرفت و رشد فردی و تیمی تشخیص می دهد.
پارامترهای ارزیابی کوچینگ رهبری چیست؟
ویژگی های بارز کوچینگ رهبری (Leadership coaching)، توانمندسازی و تحقق است. همکاری مهم ترین ویژگی آن به شمار می رود و این ویژگی بارز در مقابل دستور، فرمان و یا هرگونه رفتار کنترل گرانه ای است که استعدادها و پتانسیل نهفته فرد و یا گروه را سرکوب می کند. رهبری کسب و کار به کمک کوچینگ رهبری، شامل طرز فکر و رفتارهای مربوط به کوچینگ است. این سبک با مهارت ها و اصول مشخصی که شامل موارد زیر است ایجاد شده است:
- مشارکت و همکاری؛
- ایمان و باور داشتن به پتانسیل و یا استعداد نهفته؛
- اعتماد؛
- قصد و نیت؛
- سوالات هدفمند؛
- گوش دادن فعال؛
- گرفتن و دادن بازخورد؛
- یادگیری به همراه پیشرفت.
مهارت های ضروری در کوچینگ رهبری چیست؟
در کوچینگ رهبری (Leadership coaching) نیز مانند سایر گرایشات کوچینگ، مهارت های ارتباطی و فردی ویژه ای دارد. گوش دادن فعال، ایجاد ارتباط موثر، پرسشگری، همدلی، مسئولیت پذیری و مسئولیت سپاری، کنجکاوی، خودآگاهی و… از مهارت های کوچینگ رهبری به شمار میرود که هر کوچ رهبری باید آن ها را داشته باشد.
معرفی کتاب کوچینگ رهبری
مطالعه کتاب های مربوط به کوچینگ رهبری، اطلاعات جامع تری از این حوزه به شما می دهد. در ادامه چند نمونه از کتاب های مفید و کاربردی این زمینه را معرفی می کنیم:
کتاب کوچینگ چیست از یاسر متحدین
کتاب کوچینگ چیست از طریق کوچینگ، نوشته یاسر متحدین استاد بین المللی کوچینگ و موسس آکادمی فراکوچ است. این کتاب اصول، تمرینها و ابزارها؛ برای تمامی سطوح مدیریت و رهبری را در اختیار شما می گذارد. و میتوانید به صورت تخصصی به یادگیری کوچینگ در زوایای مختلف از جمله رهبری در کچینگ مسلط شوید.
کتاب کوچینگ زنان برای رهبری
این کتاب نوشته “Averil Leimon” میپرسد که چرا در قرن بیستویکم تعداد زنانی که در نقش رهبری قرار دارند در مقایسه با مردان کم است؟ همچنین رویکرد کوچینگی برای زنان ارائه میکند، که نه تنها قابل اجراست، بلکه برای حمایت از زنان در مسیرهای شغلی مدیریتی ضروری است.
کتاب رهبران موفق بهترین سوال ها را می پرسند
“جان سی مکسول” در این کتاب به سوالات خوانندگان خود در مورد اینکه چه چیزی برای مسئول بودن و ایجاد تفاوت لازم است پاسخ می دهد. او در این کتاب درباره ارتباط با مردم، به چالش کشیدن خود، بهبود کار تیمی و توسعه ایده های بهتر با مخاطبینش صحبت می کند.
مزایا و معایب کوچینگ رهبری؟
به طور کلی کوچینگ رهبری (Leadership coaching) به عنوان یکی از اشکال مثبت و موثر از رهبری تلقی می شود، اما این لزوماً به این معنا نیست که برای هر رهبر یا هر سازمانی مناسب است. بنابراین برای راهنمایی شما در تعیین اینکه آیا این سبک مناسب شما هست و یا خیر، ما به توصیف مزایا و معایب کوچینگ رهبری می پردازیم:
مزایا | معایب |
---|---|
ارتباطات و همکاری دو طرفه را بهبود می بخشد؛ | منابع زیادی صرف می شود؛ |
توسعه فردی و حرفه ای افراد را آسان می کند؛ | همیشه بهترین و کارآمدترین نتایج را ندارد؛ |
شامل بسیاری از بازخورد های سازنده است؛ | زمان و انرژی زیادی برای کوچ رهبری لازم است؛ |
نتیجه گیری
علیرغم اشکالات جزئی، ما در آکادمی بین المللی فراکوچ معتقدیم که مزایای کوچینگ رهبری، معایب آن را پوشش می دهند. بنابراین ما سازمان ها را تشویق می کنیم تا در توسعه کسب و کار و پرورش مهارت های کوچینگ مدیران و رهبران خود سرمایه گذاری کنند و یک کوچ رهبری استخدام کنند. حتی اگر آن ها دائما از این سبک رهبری استفاده نکنند، پرورش و توسعه این مهارت برای شرکت شما فوق العاده ارزشمند خواهد بود. همچنین هر مدیر سازمانی، می تواند با دریافت آموزش کوچینگ مناسب، به عنوان یک کوچ رهبری ایفای نقش نماید. برای به کارگیری این مهارت، چند ویژگی کلیدی وجود دارد که رهبران ابتدا باید آن ها را پروررش دهند:
- بازخورد های موثری ارائه دهند؛
- رشد را ترویج دهند؛
- سوالات هدفمند و خوبی بپرسند.
توصیه میکنیم اگر در ایفای نقش مدیریت یا رهبری ضعف دارید، میتوانید فردی که توانایی چشمگیری در این حوزه دارد را در مجموعه خود استخدام کنید.
دانلود pdf مقاله
فرم درخواست مشاوره دوره آموزشی
مشاوره آموزشی رایگان
شما این فرصت را دارید، با تکمیل فرم زیر، قبل از انتخاب دوره آموزشی مناسب خود، از مشاوره رایگان کارشناسان آموزشی مجموعه فراکوچ استفاده نمائید.
اشتراک ها: مفاهیم و تفسیرهای جامع در تئوری انتخاب و تصمیم گیری | فراکوچ